Wędkarski słownik
Terminy wędkarskie, zwłaszcza potoczne, zmieniają się biegiem czasu. Ludzie używają nazw, które są bardziej trafne, łatwiejsze w użyciu lub bardziej interesujące.
Oficjalne nazwy ryb rzadko pojawiają się w rozmowach o łowieniu, a nawet nie wypada ich używać, aby nie być postrzeganym przez rozmówcę jako początkujący. Szczupak jest „szczupły”, „zębaty” lub „sztywny”, okoń to „pasiasty” albo „pasiak”, piękny sandacz nazywany jest „sandałem”, a małym przedstawicielem tego gatunku jest „kergulena”. Leszcz jest „lechem”, a małe sztuki są czasami określane jako „żyletka”. Nikt nie pochwali się, że złowił wspaniałego karasia złotego czy srebrnego, ale powie, że złowił pięknego „bąka” lub „japończyka”.
Wędkarska gwara potoczna i fachowa:
AKWEN – jest to określona część obszaru wód, jest odpowiednikiem terenu na lądzie.
BŁYSTKA, BLACHA – sztuczna przynęta spinningowa wykonana z metalu. Profilowane kawałki metalu, którym nadajemy najprzeróżniejsze kształty, błystki wirowe składają się z korpusu i skrzydełka obracającego się wokół osi.
BRODA – wielokrotne splątanie się żyłki w trakcie wyrzutu żyłki z przynętą przy użyciu kołowrotka, najczęściej przyczyną powstania „brody” jest niestaranne lub zbyt luźne nawinięcie przed wyrzutem żyłki na szpulę.
CIĘŻAREK – jest to ołowiany obciążnik który pozwala rzucić cały sprzęt na określoną długość oraz służy do utrzymywania spławika w pozycji pionowej.
DOTYK – sposób łowienia ryb polegający na dotykaniu przynętą i prowokowania ryb żerujących pod samą powierzchnią tafli wody.
DOŁEK – potoczna nazwa stawu, często dzikiego.
FINKA – nóż „scyzoryk” przydatny podczas wędkowania.
FIRANKA – miejsce częstego zaczepu zerwanych żyłek zwisających np. z gałęzi drzewa.
GÓRKA PODWODNA – wybrzuszenie dna, często jest to miejsce doskonałego połowu.
GRUNT – głębokość na której zamierzamy łowić ryby. Grunt jest to odległość na żyłce pomiędzy haczykiem a spławikiem.
GRUNTOMIERZ – ciężarek przywiązany do końca żyłki i spuszczony na dno, służący do precyzyjnego określania głębokości wody na łowisku.
HACZYK – jest to niezbędny przyrząd do połowu. Służy to zacinania i wyciągania ryb do brzegu. Wiąże się go na końcu żyłki.
IKRA – są to jaja, które ryby składają podczas tarła.
JĘTKA, MUCHA – jest to owad którego używa się jako przynęty. Żyje on zaledwie kilka godzin.
KALENDARZ WĘDKARSKI – spis dni, w którym zaznaczone są orientacyjne okresy tarła i najlepszych połowów ryb.
KAPER – potoczna nazwa karpia najczęściej słyszane na śląsku „SROGI KAPER”
KOŁOWROTEK – jest to urządzenie mechaniczne służące do magazynowania i zwijania żyłki – żyłka magazynowana jest na specjalnej szpuli a może być nawijana przez obrót samej szpuli lub obrót specjalnego kabłąka wokół szpuli nieruchomej. Szybkość nawijania żyłki na szpulę zależy od szybkości z jaką obracamy korbkę.
KOTWICA – jest to haczyk przeważnie z trzema ale również i z dwoma ostrzami. Służy ona przeważnie do połowu drapieżnych (na żywca) oraz do uzbrajania woblerów.
LARWA – służy jako wędkarzowi jako dobra przynęta.
ŁOWISKO – akwen wodny (określone miejsce w rzece lub jeziorze), gdzie zamierzamy łowić ryby.
MUCHA (metoda połowu) – sposób połowu ryb na przynętę zwaną sztuczną muchą, podstawę sprzętu stanowi specjalna linka, której ciężar starannie dobieramy do wędziska, sztuczna mucha, którą łączymy z linką za pośrednictwem specjalnego przyponu o zmiennej grubości żyłki.
MUCHA (sztuczna) – są to wszystkie przynęty bez względu na kolor kształt, wielkość, które przypominają owady.
OSĘKA – jest to hak do wyciągania dużych ryb.
OSOKA – jest to roślina, która rośnie w wodach, lubi dno miękkie i muliste. Czasami tworzy gęsty kożuch na powierzchni wody.
OCHOTKA – larwy tych owadów stanowią jedną z najlepszych przynęt naturalnych.
PIERZCHNIA – specjalny łom do wykuwania otworów w lodzie.
PODBIERAK – jest to siatka umocowana na kiju, który jest na końcu rozwidlony. Służy do wyciągania ryb przeważnie z wysokiego brzegu gdzie nie mamy dostępu do ryby aby ją wyciągnąć rękoma.
PRZELOTKA – jest to część wędki (metalowa lub plastikowa), które służy do podtrzymywania i do wyciągania żyłki z wody. Są różne rodzaje przelotek: rolkowe, druciane, konstrukcyjne, z wkładką ceramiczną lub węglową.
PRZYDUCHA – jest to brak tlenu w wodzie wywołany rozwojem glonów.
PRZEPŁYWANKA – metoda połowu ryb , w której zestaw wędkowy wraz z przynętą spływa z prądem wody, stosujemy ją przede wszystkim na rzece, niekiedy na jeziorach.
PRZERĘBEL – jest to otwór który wykłuwa się w lodzie i który służy do połowu ryb pod wodą.
PRZYNĘTA – pokarm dla ryb nakładany na haczyk.
PRZYPON – część żyłki, do której bezpośrednio przywiązujemy haczyk, przypon powinien być cieńszy od żyłki aby był mniej widoczny dla ryby.
RYBITWA ZWYCZAJNA – jest to szybki ptak o energicznych ruchach z charakterystycznymi długimi wąskimi skrzydłami.
SPINNING – metoda połowu drapieżników na sztuczne przynęty tj. błystka wahadłowa, błystka obrotowa, wobler, itp. Przynętę wyrzucamy na kilkadziesiąt metrów a następnie skręcając korbką ściągamy ją do naszego stanowiska.
SPŁAWIK – część zestawu wędkowego służąca do umieszczania i utrzymywania przynęty na określonej głębokości łowiska, ponadto jest sygnalizatorem brania poszczególnych gatunków ryb.
STANOWISKO WĘDKARSKIE – miejsce, z którego wędkarz łowi ryby, może łowić je z brzegu rzeki czy jeziora, z mostu, stojąc w wodzie lub w łodzi.
TAMA – jest to budowla wodna do regulowania przepływu wody albo jej spiętrzania.
TWISTER – jest to mała rybka (przeważnie gumowa o różnych kolorach i odcieniach), którą łowi się przeważnie ryby drapieżne.
UCHO – jest to część haczyka, która służy do tego aby się żyłka nie ześlizgiwała z haczyka.
WOBLER – sztuczna przynęta wykonana najczęściej z drewna, metalu lub sztucznego tworzywa, przypominająca swoim wyglądem różne ryby. Woblery dzielimy na pływające i tonące.
WĘDKA – jest to kij na którym umieszcza się kołowrotek oraz przez przelotki przekłada się żyłkę. Służy do rzucania całym zestawem.
ZACZEP – zaczepienie się haczyka, błystki o roślinność podwodną, a czasem o gałęzie przybrzeżnych drzew lub krzewów.
ZANĘTA – wszystkie produkty wrzucane do wody przed połowem w celu przywabienia i przyzwyczajenia ryb do pobierania określonego pokarmu.
ŹRÓDŁO – jest to naturalny wypływ wody gruntowej na powierzchnię Ziemi, zachodzi pod wpływem siły ciężkości lub ciśnienia hydrostatycznego.
ŻYŁKA – jest to linka zawinięta w jednym końcu na szpuli kołowrotka a do drugiego końca można przywiązać np. haczyk, błystkę , woblera, muchę i inne sztuczne przynęty. Z żyłki możemy zrobić przypony o różnej długości i grubości. Na żyłce umieszczamy również spławik, sprężynę, ciężarki z ołowiu, itp.
ŻYWCÓWKA – metoda połowu ryb drapieżnych przy użyciu żywej rybki jako przynęty.
ŻYWIEC – żywa rybka służąca jako przynęta przy połowie drapieżników.